Zie ook Nepal 2018: Drie jaar na dato

Met het hermetisch afsluiten van binnenstaat Nepal schoffeert India niet alleen het internationaal recht, maar voert het een niet langer te ontkennen strategie van destabilisatie.
Wordt Nepal ingelijfd als Indiase deelstaat, ontwikkelt zich een nieuwe burgeroorlog, hoeveel mensen dreigen er deze winter dankzij onverschillige politici van honger en kou om te komen en waarom wil de rest van de wereld zich er niet mee bemoeien – ondanks dat alle ingezamelde, internationale hulp voor slachtoffers van de aardbevingen aan de grens wordt tegengehouden?

‘Waar blijft ie?’ kopte vorig jaar januari een artikel in de Kathmandu Post over aardbevingen in de Himalaya. Op basis van oude geschriften en inscripties in stenen zuilen bij tempels en paleizen was becijferd dat het jonge gebergte globaal om de tachtig jaar heftig in beweging komt – soms met desastreuze aardbevingen tot gevolg.
Mij leek het toen niet zo slim om met zo’n krantenkop de goden te verzoeken als je er als hindoe 333.333 telt.

In dezelfde krant vertelde Shekhar Koirala, de toenmalige premier, in een interview: ‘De Tarai (de vlakke strook langs de grens met India - TL) beslaat zo’n 17 procent van ons land, maar tegenwoordig leeft daar zo’n 51 procent van de bevolking. Het oude districtenstelsel willen we liever niet openbreken, maar ik moet toegeven dat dit ondertussen op sentiment berust.’

En even later merkt hij op: ‘We zullen op onze hoede moeten zijn voor Westerse belangen die Nepal in "gecontroleerde instabiliteit" willen houden.’

Naar het westen ligt India, maar mogelijk zag hij het breder en doelde hij op internationale geopolitieke ontwikkelingen rond de Grote Oceaan, de Pacific Rim.

Ten tijde van Indira Gandi was non-aligned India eerder bevriend met de Sovjet Unie dan met de Verenigde Staten. Ook al zijn er inmiddels CIA-stukken vrijgekomen betreffende Oost-Pakistan waaruit blijkt dat Indira Ghandi alle reden had om Nixon en Kissinger niet te vertrouwen, de verhoudingen liggen sinds kort volstrekt anders.
’s Werelds machtigste democratie wil momenteel dikke vriendjes zijn met ’s werelds grootste democratie.

In andere bewoordingen: de VS probeert India zo ver te krijgen om gezamenlijk de invloed van China in Azië terug te dringen. De maandenlange, destabiliserende boycot van Nepal lijkt een soort wisselgeld te zijn geworden in dit vervolg op The Great Game.

Tihar festival

Voor de treurige feiten omtrent de aardbevingen verwijs ik hier liever naar internet, het staat er allemaal uitgebreid gedocumenteerd.

Urgenter en bedreigender is de huidige Indiase boycot, die niet alleen het aardbevingsleed verhevigt en nog meer mensenlevens dreigt te gaan kosten, maar ook ingewikkelder is toe te lichten.

Met grote instemming van de bevolking installeerde Nepal afgelopen 20 september eindelijk een nieuwe grondwet.

Na een periode van tien jaar burgeroorlog – waarin een maoïstische guerrilla zich van de jungle naar regeringszetels vocht en zo’n 17.000 slachtoffers veroorzaakte – en daarna zo’n acht jaar eindeloos politiek gehakketak en gesjoemel, is er volgens betrokken politici en internationale deskundigen beslist een prestatie neergezet.

Slachtoffers en overlevenden wachten nog steeds op waarheid en gerechtigheid terwijl duizenden ex-strijders nog steeds vechten voor hun rechten en steun van de overheid. - Conflict Victims Common Platform

De opmerkelijke timing, kort na de desastreuze aardbevingen, blijkt achteraf opzettelijk. Achter de schermen hield grote buur India al enige tijd de nieuwe grondwet tegen – ze eisten veranderingen – maar nu dat Nepal door de aardbevingen internationaal in de schijnwerpers stond, durfden de politici het aan door te zetten.

Noodwoningen ter vervanging van volledig ingestorte huizen.
Op het allerlaatste moment werden er weliswaar een aantal vrouwenrechten geschrapt o.a. betreffende huwelijk met buitenlanders – waarom begrepen toen maar weinigen – maar ‘er staat niets in de nieuwe grondwet dat niet met amendementen kan worden aangepast.’ Op de 145 landen tellende Global Gender Gap 2015 steeg Nepal zelfs met twee plaatsen naar 110.

‘Er circuleren wel 250 verschillende ontwerpen in de wereld,’ verdedigde de eerste commissie waarom het zo lang duurde.

‘India deed er na de onafhankelijkheid in 1947 ook zo’n zeven jaar over,’ rechtvaardigde de daarop volgende commissie haar langdurige verblijf op het pluche.

Door de aardbevingen werden ook deze kussens geschud en kwam de eigenlijke reden, de achterliggende patstelling, duidelijker aan het licht.

Uit de wijde wereld stroomden de felicitaties binnen. Behalve uit India. President Modi liet weten nota te hebben genomen.

Op het allerlaatste moment werden er weliswaar een aantal vrouwen-rechten geschrapt – waarom begrepen toen maar weinigen – maar ‘er staat niets in de nieuwe grondwet dat niet met amendementen kan worden aangepast.’
Op de 145 landen tellende Global Gender Gap 2015 steeg Nepal zelfs met twee plaatsen naar 110.

Eerste vrouwelijke president van de republiek Nepal.

c: http://www.essenceclick.com.np Het laatste avondmaal der etnische minderheden van Nepal.
India was boos – althans de heersende, extreem-conservatieve hindoeïstische partij, BJP. Zij had de Nepalese regering publiekelijk laten weten met de invoering van de nieuwe grondwet te wachten. Tot na de verkiezing in de aangrenzende deelstaat Bihar, onder andere. Al ras lekte er echter op Facebook een lijst uit met zeven eisen tot aanpassing.

De belangrijkste eis was dat de Nepalezen langs de grens met India – die 51% van de bevolking waar Koirala het hier aan het begin het over had – percentsgewijs stemrecht zouden krijgen. Daarmee hoopte India ongetwijfeld hun greep op de binnenlandse politiek van Nepal te verstevigen.
Voor het eerst in haar 250 jaar bestaan leek Nepal zowaar sociaal verenigd dankzij een opvlammend nationalisme – althans die andere 49%, de talloze minderheden in de bergen.

'We kunnen niet buigen voor druk of overtuiging van wie dan ook. Het is een zaak van ons geweten en zelfrespect. Het Nepalese volk heeft nu haar 70 jaar oude droom van het zelf schrijven van een eigen grondwet zelf gerealiseerd,’ aldus de maoïstische leider Puspa Dahal in The Indian Express. 'Met het invoeren van onze eigen grondwet, hebben we slechts van onze soevereine rechten doen gelden, hetgeen niet tegen enig ander land is gericht.'

Protest bij bezoek van President Modi aan London door Nepali en Sikhs.
Bijna iedere Nepalees weet van het lot dat Sikkim onderging. Het staatje naast Bhutan telt van oudsher voor tweederde bewoners van Nepalese origine en spreekt veelal in Nepalese dialecten.

In 1973 begon de Indiase Research and Analysis Wing (RAW) Sikkim met gerichte propaganda te bestoken en te infiltreren. Twee jaar later, na een afgedwongen en met leugens bewerkt referendum, kon India publiekelijk beweren dat de mensen van Sikkim ‘legaal’ hadden gestemd om een deelstaat van India te worden.

Hoe zeer India het aangrenzende Nepal als verlengstuk van eigen grondgebied beziet, bleek weer eens afgelopen april. Meteen na de eerste aardbeving vlogen er vliegtuigen met hulptroepen vanuit vele landen richting Kathmandu: Japan, China, UK, USA en zelfs Nederland.

Als vanzelfsprekend nam het Indiase leger terstond de luchthaven van Kathmandu in. Zonder hun pasje kon niemand er meer in of uit. Achteraf bezien is het verbazingwekkende ervan misschien dat de soldaten ook weer vertrokken.

Reeds diverse keren werden er Indiase burgers gearresteerd in Nepal omdat ze gewapend bleken. Afgelopen 29 november nog een groep van dertien man. Een Nepalese overheidsfunctionaris refereerde aan de inname van de Krim, waarop de Indiase ambassadeur plichtsgetrouw publiekelijk ontplofte.

Om de verkiezingen in de aangrenzende deelstaat Bihar te winnen, gebruikte de Indiase president Modi afgelopen november de situatie in Nepal als speelbal in zijn campagne. Hij paaide de bewoners van de grensstrook aan de Nepalese zijde, de hindoestaanse Madhesi, in de hoop dat ze in India op hem zouden gaan stemmen.

Dit kan doordat velen van hen twee nationaliteiten bezitten. Gezien hun zware bestaan zijn dergelijke documenten een dure aanschaf. Uit ervaring weet men echter: arm-aan-geld staat gelijk aan arm-aan-recht en dan kun je er beter uitwijkmogelijkheden op nahouden.
In de media beweerde president Modi bijvoorbeeld dat Nepal in de nieuwe grondwet geen scheiding van kerk en staat moest invoeren, maar zich diende uit te roepen tot hindoestaat – iets dat hem in eigen land met minimaal 20 procent andersdenkenden de kop zou kosten.

Tijdens een tournee langs boeddhistische landen als Vietnam en Laos maar ook in Duitsland tegenover Angela Merkel ging de hindoe fundamentalist Modi er prat op dat de Sakyamuni boeddha in India werd geboren. Uiteraard bestond de staat Nepal toen nog niet – evenmin als de staat India.
De vraag rijst of er überhaupt een grens met Nepal bestaat in Modi’s optiek.
De verkiezingen in Bihar verloor hij dermate dramatisch dat er binnen zijn partij muiterij ontstond.

Zelfs de Dalai Lama - die 55 jaar geleden van president Nehru een permanente verblijfs-vergunning kreeg op voorwaarde dat de politiek leider van Tibet zich niet met de Indiase politiek zou inlaten – waagde het een duit in het zakje te doen: ‘Als ik zo vrij mag zijn: de resultaten in Bihar hebben aangetoond dat het merendeel van de hindoes nog steeds in harmonie geloven.’
In India associeerden sommigen het 'intolerantie debat' met Nepal. De Indiase schrijver Sanjay Kumar stelt in zijn artikel Een opstand tegen intolerantie in India 'dat langzaam duidelijk wordt dat Modi de ontwikkelings-slogan slechts als masker gebruikt en dat het omvormen van de natie tot een hindoe staat de werkelijke agenda van zijn regering is.' - Ratyush Nath Upreti, advocate.
Dus als buurland Nepal – door Indiase politici dikwijls ‘kleine broer’ genoemd – per nieuwe grondwet van hindoe koninkrijk in een seculiere republiek overgaat, druist dat in tegen de BJP agenda.
Een tijdlang meende de media in Nepal te weten waarom de BJP zich zo vierkant achter de eisen van de Madhesi in de Tihar stelde: ‘Om ons te straffen voor het niet afwachten van de verkiezing in Bihar.’
Maar na twee maanden boycot – die Nepal miljarden rupiahs kostte – werd duidelijk dat het niet doorvoeren van de zeven eisen de werkelijke reden was.

Het ondemocratische standpunt van de regering in Kathmandu valt enigszins te begrijpen: zij vreest een nog grotere Indiase bemoeienis met de binnenlandse politiek zodra de Madhesi een meerderheid kunnen vormen. Daarom regelen ze het stemrecht liever via een federaal statenstelsel, waardoor de wensen van de Madhesi niet de wensen van de minderheden uit de bergen zouden bepalen.
Het standpunt van de Madhesi spreek voor zich: in een democratie heeft elk individu stemrecht.
Om de patstelling nog wat nader toe te lichten, het volgende. Nepal is qua grootte en vorm enigszins te vergelijken met Engeland. Je kunt het land opdelen in drie langgerekte, dunne stroken: hoog- midden- en laaggebergte met vervolgens een uitloopvlakte tot de grens met India. Sinds eeuwen ligt de bestuurlijke macht in het middengebergte: in de hoofdstedelijke Kathmandu vallei.

De vlakte heet de Tarai. Eeuwenlang werd deze zonovergoten strook spaarzaam bevolkt door boeren. In de Tarai hebben de laatste decennia echter grote veranderingen plaatsgehad. De bevolking vormt inmiddels meer dan 50% van Nepal en de industrie iets van 70%.
Toch heeft de Tarai nog steeds weinig politieke inbreng. Van oudsher beziet de bergbevolking de Madhesi eerder als Indiërs dan als Nepalezen: ‘Ze dragen allemaal dhotis’ (allang niet meer zo) en ‘spreken zelden Gurkhali’ (in afgelegen valleien spreekt men deze lingua franca vaak even gebrekkig).

Gratis krant lezen.
Eeuwenlang werden de bergbewoners van Nepal gevoed met anti-Madhesi ideeën, zoals dat zij onbetrouwbaar zijn en niet Nepalees. Madhesis dienden in het verleden een vergunning te hebben om Kathmandu binnen te mogen. Het doel was om vermenging tussen bergbewoners en Madhesis te voorkomen. - Mangal Siddhi Manandhar
Samen hadden ze een bedreiging voor de Rana oligarchie kunnen vormen; verdeel en heers.

C: Himalayan Times
Om hun eisen op inspraak kracht bij te zetten, hielden de Madhesi-partijen op zoveel mogelijk grensplaatsen alle invoer uit India tegen.

Aangezien Nepal wordt ingesloten door India – vervoer via de noordgrens, de Himalaya, is moeilijk, zo niet onmogelijk, zeker voor containers en tankwagens – beschikken de Madhesi bij gevolg over een zeer effectief chantagemiddel.
Als antwoord zette de regering in Kathmandu het leger in: veertig doden.

Binnenstaten ofwel landingesloten landen.
President Modi reageerde met een historisch beladen opmerking: wij zullen elke, aan die kant van de grens wonende Indiër (lees: Madhesi) verdedigen. Prompt trok het Nepalese leger zich terug – waarop een columnist zich afvroeg of Modi niet en passant een nieuwe burgeroorlog in Nepal had voorkomen.

Om Narendra Modis waarschuwing kracht bij te zetten, stelde de BJP een officiële boycot in tegen Nepal. Kennelijk was de partij vergeten dat alle landen ter wereld reeds decennia terug het internationale verdrag ondertekenden dat ingesloten landen toegangswegen en gebruik van nabij liggende havens garandeert.
Dus meldde de BJP een dag later dat het een ‘onofficiële boycot’ betrof, realiseerde zich weer een dag later hoe amateuristisch en dwaas dit klonk en houdt sindsdien glashard vol dat de onofficiële boycot niet bestaat: het is een intern Nepalees conflict.
Ondertussen houdt de Indiase douane sinds september 2015 alle in- en uitvoer tegen.

c: Kantipur
De blokkade volgde onmiddellijk op de afkondiging van de nieuwe grondwet afgelopen 20 september.
Gezien het feit dat bijna 60 procent van Nepal’s handel India betreft, dat bovendien de enige leverancier van olie en butagas is, leggen de verstoringen op dfe belangrijkste grensovergangen nagenoeg alle economische activiteit stil. - Chandan Sapkota

Inmiddels is er gebrek aan van alles, maar vooral het gebrek aan brandstof verhevigt de problemen. Zoals gewoonlijk ontstond er onmiddellijk een zwarte markt: mensen met brommers rijden dagelijks zo vaak mogelijk heen en weer om hun tank te vullen.

Nachtbussen vervangen de passagiersstoelen door jerrycans (en uiteraard zijn er enkele in vlammen opgegaan). Het helpt dat Nepal van oudsher met India een open-grens politiek voert – een andere vorm zou nauwelijks te handhaven of te financieren zijn.
De blokkade heeft aangezet tot een levendige zwarte markt en iedere huishoudelijke en zakelijke motivatie verstoord. Smokkel van goederen en brandstof voor de zwarte markt wordt als lucratiever beschouwd dan landbouw en andere productieve vormen van levensonderhoud. Kartels, syndicaten, vakbonden en lobbyisten bepalen de gang van zaken vrijer dan voorheen en raken de besluitvorming en operaties van belangrijke staatsbedrijven en bijna alle andere sectoren.
Lees: alles nog corrupter dan voorheen.

Strikt gecontroleerde verdeling van een twintigtal halfgevulde butagas flessen.
Ook is er geen butagas om te koken. Gevolg: toename houtkap. Gevolg: toenemende erosie. Gevolg op de niet zo lange duur: stijgende rivierbeddingen in India en Bangladesh, die uiteindelijk de bekende overstromingen uit de tachtiger jaren tot gevolg zullen hebben.
Andere essentiële tekorten als op het gebeid van voedsel en medicijnen laten zich raden. Bedrijven kunnen niet anders dan sluiten, de algehele schade loopt snel op – zeker voor een toch al arm land met weinig reserve dat bovendien recentelijk een natuurramp te verwerken kreeg.

Nov 26 2015 - Een extra 700.000 tot 982.000 mensen zijn door de aardbevingen onder de armoedegrens geduwd. De monetaire waarde van de schade werd geschat op ongeveer $ 6,7 miljard, bijna de helft hiervan wordt toegeschreven aan schade aan huisvesting en nederzettingen.

De enige stap die er tot dusver is genomen om de slachtoffers te helpen is een symbolisch gebaar: de beslissing om aan de overlevenden van de aardbeving N.Rps. 10.000,- (€ 96,-) uit te reiken. Om hen te helpen ‘warm te blijven’ tijdens de winter. Zelfs dit ene aanbod is zo mager dat het eerder een belediging is dan een handreiking.’ - Kathmandu Post editorial

Opvallend is de internationale, politieke stilte; wie zwijgt, stemt toe, lijkt het. China zegde wel hulp toe, maar bleef vervolgens treuzelen en sprak tot nog toe liever van ‘schenkingen’ dan over structurele oplossingen.
Mogelijk is het China nog steeds niet duidelijk waarom India niet doorpakte – zoals zij zelf Tibet inlijfden – toen Mao en Nehru in de vijftiger jaren besloten dat de Himalaya een vanzelfsprekende grens was tussen de twee reuzen. China pakte aanvankelijk Mount Everest in z’n geheel, maar liet na protest van Nepal de stippeltjes over de top lopen.

De VS-ambassadrice in Nepal geeft schooldirecteur-achtige interviews in de wij-vorm, en geeft zelfs aan waarom de VS India niet aanspreekt op de boycot:

De VS beschouwt zichzelf als een deel van de Pacific Rim gemeenschap. We zijn al enige tijd bezig serieus te onderzoeken hoe wij kunnen integreren in Zuid-Azië, Zuidoost-Azië en in het Indo-Pacific Economic Corridor concept. - US Ambassador Alaina Teplitz


Bij monde van Air Chief Marshall Arup Raha zegt India feitelijk hetzelfde:
‘India is bijzonder op z’n hoede voor China's toenemende economische- en veiligheidsbanden met Nepal.’ Arap Raha’s verklaring stelt dat zowel het buitenlandse- als het defensiebeleid erop gericht dienen te zijn om China’s groeiende invloed in Zuid-Azië te stoppen. En dat ‘de toenemende economische en militaire banden met Nepal bedoeld zijn om India in bedwang te houden.’ - Geostrategic disaster

Op landkaarten op Indiase websites staat Nepal geregeld als deelstaat van India afgebeeld.
Dec 24, 2015 - Harsha Kakar, Indian Defence Review: ‘De VS werd de afgelopen jaren de grootste leverancier van militair materieel aan India. Het haalde Rusland in bij het voldoen aan de moderniseringsplannen van de Indiase defensie. Daarnaast is er een toename van militaire uitwisselingen, met inbegrip van recentelijke deelname aan oefeningen door marine, luchtmacht en landmacht. De interactie op strategisch niveau leidt tot nauwere banden. De recente bezoeken van de ministers van buitenlandse zaken en defensie hielpen bij het verbeteren van het niveau van de onderlinge verstandhouding en militaire interacties.

Terwijl de relatie India’s positie in de internationale gemeenschap verhoogt, is het voor de VS vooral strategisch zinvol. In de huidige omstandigheden zijn er uitdagingen waarbij de VS de steun van India nodig heeft. Ten eerste om tegenstand te bieden aan een strijdlustig China. De strijd om controle te krijgen over de Zuid- en Oost-Chinese Zee geeft China's hegemonistische plannen aan. De enige twee oorlogsvloten die deze plannen tegen kunnen houden zijn die van India en Japan. Door Japan te betrekken bij de Malabar marine-oefening, samen met de VS, gaf India aan China’s aanspraken niet te accepteren.

Busconducteur
Tijdens het bezoek van de Japanse premier werden talloze militaire overeenkomsten getekend die scherpe kritiek van China uitlokten.
India verbeterde haar patrouilles tegen piraterij voor de Afrikaanse kust die bij gevolg drastisch verminderde.
Het is voor India eenvoudiger om een marine-aanwezigheid in de regio te onderhouden dan voor de VS; het dient ook het Indiase belang doordat het van rechtstreekse invloed is op hun eigen maritieme handel.
India is momenteel in gesprek met de VS over de Logistics Support Agreement (LSA), hetgeen zij ( de VS - TL) graag willen, maar waarin de UPA (progressieve coalitie in India- TL) niet in mee gaat. Het verdrag is gericht op het verlenen van toegang tot militaire bases en havens zodat gezamenlijke oefeningen vergemakkelijkt en uitgebreid kunnen worden. Het zou uiteindelijk leiden tot een verbetering van het niveau van vertrouwen in de uitwisseling van militaire technologie en de co-productie van hardware.
India draagt bij aan de economische en infrastructurele ontwikkeling maar biedt ook opleidingsfaciliteiten voor leger en politie in Afghanistan. - Harsha Kakar, Indian Defence Review

Dagloners
De VS zegt zich uit Afghanistan te willen terugtrekken en probeert de invloeden van Pakistan en China in het gebied tegen te gaan door de aanwezigheid van India te vergroten.
Bovendien vormt de VS voor India de sleutel tot een aantal internationale organisaties, of het nu de VN-Veiligheidsraad betreft of de nucleaire leveranciers Club.
India heeft problemen met zijn militaire invoer uit Rusland. Het tekort in reserveonderdelen en de vertraging en hogere kosten van het vliegdekschip zijn enkele recente voorbeelden. Totdat haar binnenlandse defensie-industrie volwassen is, zal India van invoer afhankelijk blijven om in Azië een groeiende militaire macht te blijven vormen.
Daarom heeft India de invoer verhoogd en zich tot de VS gewend. Er zijn een paar struikelblokken. Amerikaanse wetten staan toe om elke wapenverkoop en levering van onderdelen naar willekeur te stoppen. Zodra India iets onderneemt dat tegen de belangen van de VS is, kan dit z’n weerslag hebben in de levering van militaire goederen. Dit was een van de redenen dat India liever geen overeenkomsten met de VS ondertekende. - Harsha Kakar, Indian Defence Review

Slagerij voor de deur.
Op zich is het vanzelfsprekend dat een goed bestuurder zich zorgen maakt over de energie- en waterhuishouding van een droog, heet land.

Na de VS (319 miljoen) en China (1,35 miljard) is India (1,23 miljard) de derde grootste veroorzaker van broeikasgas. Qua energieverbruik staat India op de vierde plaats in de wereld.

Om de concurrentie met China aan te gaan en de gewenste economische groei te bereiken, verwacht de regering in de nabije toekomst minimaal 1300 GW nodig te hebben. Dit is tien keer het huidige aanbod dat vooralsnog voor tachtig procent uit fossiele brandstoffen komt.

Himalaya
Waterkracht – goedkoper, schoner, veiliger en efficiënter – sprankelt aan de majestueuze horizon, maar die ligt voor een belangrijk deel in Nepal – nog altijd een jonge, zelfstandige republiek.
En gezien de vanzelfsprekendheid waarmee men wereldwijd al een eeuw meedogenloos over olie vecht…
Ondertussen raakten er grote zakelijke belangen bij betrokken. India besloot in diverse kapitale waterkrachtcentrales op Nepalees grondgebied te investeren. Op 25 november 2014 kwam president Modi overvliegen – geen van zijn voorgangers had er de afgelopen 17 jaar aanleiding toe gezien - om getuige te zijn van de ondertekening ter waarde van $2,4 miljard voor twee krachtcentrales.

Waterkrachtcentrale, Indiase investering.
In 2012 had China reeds een hydroproject ter waarde van $1,6 miljard toegezegd. Met daarbij in maart 2014 nog eens een schenking van $145 miljoen voor het verbeteren van de 114 km lange weg die Kathmandu met de Tibetaanse grens verbindt.
‘India heeft vaak z’n kleine buurman in de Himalaya genegeerd maar wordt nu zenuwachtig van China’s groeiende aanwezigheid in het land.’ (mailonline)

Een van de eerste auto die via de haven van Calcutta werd geïmporteerd en de over de bergen naar de Kathmandu vallei werd gedragen.

Zicht op Bodhinath stupa en oude handelsweg voor yaks en paarden.
L'histoire se répète, in de vijftiger jaren kwamen de eerste twee verharde landwegen in Nepal, de ene naar China en de andere naar India, op dezelfde manier tot stand.

New Road, Kathmandu
Er is veel ophef geweest over de contracten die reeds zijn afgesloten doordat de ambtelijke corruptie aan beide zijden domweg te opvallend was. Per opgewekte eenheid elektriciteit krijgt de Nepalese staatskas nog geen tiende van wat het nationale elektrobedrijf er vervolgens voor binnenlands verbruik voor moet betalen.

6 jan 2016 - Het aantal uren zonder elektra is opnieuw toegenomen. Vanaf maandag ging het aantal van 77 omhoog naar 86 uur per week.
De officiële verklaring luidt dat de rivieren onvoldoende water aanvoeren voor de grote waterkrachtcentrales doordat er te weinig regen is gevallen en dat de Nepal Electricity Authority derhalve tot deze maatregel moest overgaan.
Al tientallen jaren horen Nepalezen hun politici in fraaie bewoordingen vertellen dat een eind zal worden gemaakt aan het elektra tekort. Het probleem is er met de jaren alleen maar groter op geworden. - Kathmandu Post editorial

Maoïstische guerrillastrijders, eind negentiger jaren.
Overigens is dit allerminst de eerste boycot door India. De laatste dateert uit 1989. De toenmalige koning van Nepal had het gewaagd in China wapens te bestellen. De boycot duurde zo’n anderhalf jaar – zodra er een zwarte markt ontstaat, ontstaan er tevens vele partijen die belang hebben bij het zo lang mogelijk voortbestaan ervan.

Delen van de Nepalese media lijken er inmiddels van overtuigd dat de Indiase BJP-partij er een andere agenda op nahoudt dan de plotse, sterke solidariteit met een enkele Nepalese bevolkingsgroep, de Madhesi.
Inlijving is geen paranoïde gedachte, het heeft historische voorbeelden: Sikkim en Bhutan. Andere omringende staten als Bangladesh, Sri Lanka en Pakistan kunnen erover meepraten, om soortgelijke redenen stond of staat India zacht gezegd op gespannen voet.

Ook oude paleizen bleven verre van ongeschonden.
Ondertussen lijkt er een andere twijfel in Nepal te ontstaan. Sommige columnisten vragen zich openlijk en mogelijk voor het eerst in de geschiedenis af: wie of wat is eigenlijk Nepali ? De term zelf stamt slechts uit de zestiger jaren.
Of zoals een van hen stelde: in hoeverre betreft Nepali eigenlijk een imagined community ?

Shah paleis links, Malla paleis rechts.
Tot de zestiger jaren verstond men onder ‘Nepal’ eeuwenlang de Kathmandu vallei – en pas in tweede of derde instantie het land eromheen.

Het is immers pas sinds de census van 1991 dat we het aantal verschillende kasten en etnische groepen in het land kennen.
In 2011 werden er 58 kasten en 64 groepen geteld.- Deepak Thapa

De wereldwijd bekende – recentelijk vernietigde of gehavende – Nepalese tempels, beelden, schilderingen die door de jaren miljoenen toeristen trokken, stammen in feite uit de oude Newarese Malla dynastie (1201–1769), de cultuur van de oorspronkelijke bewoners van de vallei die er tegenwoordig nog slechts zo’n twintig procent van uitmaken.

Bij de val van de Malla-koningen werd de huidige staat Nepal bijeen veroverd en zo’n 250 jaar door Ghurkas en Ranas vanuit Kathmandu onderdrukt, uitgemolken en afgesloten gehouden van de buitenwereld. Van een alom beleefde nationale eenheid was nauwelijks sprake.

Shah en Rana overheersing links, Malla cultuur rechts (Kumari huis). Photo c ekantipur
Het Himalaya gebied wordt sinds eeuwen bewoond door volkeren die vanuit alle windrichtingen immigreerden en hun eigen taal en geloof meebrachten – hetgeen een rijk palet aan verscheidenheid opleverde.

Je zou kunnen stellen dat Nepal 250 jaar bijeen werd gehouden doordat Brits-India de kant en klaar geronselde contingenten Gurkha-soldaten prefereerden boven de heerschappij over een arm, dun bevolkt landschap met eindeloos veel oncontroleerbare, ontoegankelijke bergen en valleien.
(Overigens vormen Gurkhas tegenwoordig het grootste onderdeel van het VN-vredesleger en zijn ze nog werkzaam binnen legers van de UK èn India.)

Oude foto van de Kathmandu vallei.

Tegelijkertijd bleef het dictatoriale regiem in Kathmandu tijdens The Great Game veilig buiten schot.
Je zou derhalve kunnen stellen dat Nepal pas enigszins een eenheid werd toen in 1951 de grenzen open gingen naar de buitenwereld. Maar hoe blijft een land van dertig miljoen mensen politiek en cultureel autonoom naast een buurland van anderhalf miljard?
Politiek autonoom: evenals de vroegere koningen vlogen ook alle latere politici bij elke belangrijke beslissing ‘for a health check’ naar Delhi. Economisch is Nepal voor zo’n tachtig procent aangewezen op India.
Cultureel autonoom: Met name de hoofdstedelijke vallei is volgens menige buitenstaander ‘heel erg India’ geworden. Staken tot dertig jaar geleden vele tempels boven de daken van schouderende huisjes uit, nu moet je ze weten te vinden.
De religies of wereldbeschouwingen van Nepal en India stemmen grotendeels overeen, inclusief de huidige neo-liberale. Reeds decennia kijkt men naar dezelfde Bollywoodfilms en Indiase tv-kanalen. Vrijwel elke Nepali verstaat Hindi, andersom niet.
Nepal heeft zich binnen een halve eeuw van middeleeuws koninkrijk naar een heden-daagse republiek gevochten en staat inmiddels duidelijk op de wereldkaart. Je hoeft slechts over de grens te kijken naar de nog arme deelstaat Bihar om te zien dat ze het – zeker nu met een moderne grondwet – zo slecht nog niet hebben gedaan. Zelfs niet in vergelijking met het grote buurland ernaast dat sinds onafhankelijkheid non stop etnische en religieuze brandhaarden kent en evenmin een eenduidige identiteit heeft.

Zonder vernieuwde grondwet kwam er geen nieuwe regering en derhalve geen National Reconstruction Authority. Tot afgelopen december. Ondanks alle binnenstromende en toegezegde hulp wordt er nog steeds nauwelijks iets concreets gedaan voor de bewoners van de half miljoen weggevaagde huizen in het middengebergte. En zolang India de boycot handhaaft, kàn daar ook geen verandering inkomen.

De internationale gemeenschap lanceerde op ongekend royale schaal humanitaire hulp, onder leiding van met name India, Japan, China en de Verenigde Staten. Even genereus waren de financiële verplichtingen tot wederopbouw – tot een bedrag van $ 4 miljard – door bilaterale donoren en multilaterale instellingen als de Aziatische Ontwikkelingsbank, de Wereldbank en het Internationaal Monetair Fonds.

Begrijpelijkerwijs waren de verwachtingen hoog en was er overeen-stemming omtrent het versnellen van de wederopbouw volgens de huidige ‘betere herbouw’ -regels. De vertraging in de besluitvorming van de overheid, de schijnbaar trage bureaucratie en de egoïstische politieke machtsstrijd rond de Nationale Wederopbouw Autoriteit (NRA) frustreerden de slachtoffers van de aardbeving en de internationale gemeenschap zeer.

Verder zonder bovenverdieping, met een zinken golfplaat als dak.
Het NRA-wetsvoorstel werd pas acht maanden na de aardbeving aangenomen en belangrijke besluiten van de vorige regering werden verworpen om politieke redenen.
Terwijl het politieke apparaat kouder en hartelozer bleek dan verwacht als het om het versnellen van de wederopbouw ging, bleek de steeds lethargischere bureaucratie niet bij machte normale administratieve opdrachten soepel te verwerken. - Chandan Sapkota


Tegen de moessonregens werden onder andere kleine hutjes van stalen frames neergezet die de dorpers zelf dienden te vullen met bamboe vermengd met leem. Om daarin de huidige winterkou te overleven, is een stuk moeilijker.
Bovendien zijn het vaak ouderen die achterbleven om te zorgen voor hun stukje land, een paar stuks vee en mogelijk enkele kleinkinderen. De jongeren trokken naar de stad of naar het buitenland voor opleiding of werk.

Banketbakkerij, nu werkzaam op houtvuur, buiten achter de zaak.
Nov 30, 2015: UNICEF waarschuwt dat meer dan drie miljoen kinderen onder de vijf jaar in Nepal het risico lopen ziek te worden of te overlijden tijdens de strenge wintermaanden als gevolg van een ernstig tekort aan brandstof, voedsel, geneesmiddelen en vaccins. - Post Report, Kathmandu

Bij gebrek aan gas en elektra eten gezinnen zo mogelijk in eethuisjes als deze, die op de zwarte markt aan butagas wisten te komen.
Met het hermetisch afsluiten van een ingesloten land schoffeert India niet alleen het internationaal recht, maar voert het een niet langer te ontkennen strategie van destabilisatie. Bij wie de politiek van Nepal volgt, doemt het beeld van een honkbalstadion op: de bal lijkt over het hek te gaan, iedereen op de tribune rent die richting uit, klimt en trapt ongegeneerd op elkaar om de bal van $ 4 miljard in handen te krijgen.

Kosh Raj Onta, de in ongenade gevallen chef gewapende politie, die door de overheid werd geschorst op aanbeveling van de Commissie voor het onderzoek van misbruik van gezag (CIAA), heeft toegegeven betrokken te zijn geweest bij het opstellen van valse facturen om geld uit de staatskas te ontvreemden voor goederenlevenranties aan eenheden van de paramilitaire troepen.
Hij presteerde het om binnen een uur aan een borgtocht van N. Rs 100 miljoen (bijna € 1 miljoen) te voldoen. Dit toont de ongelooflijke hoeveelheid eigendom die hij heeft vergaard,’ zei de betreffende ambtenaar. - Post Report, Kathmandu

Oud tempeltje, ingestort huis, motoren zonder benzine.
5 jan 2016 - Hoe pakt de regering slecht bestuur aan: a) door een te groot kabinet nog verder te vergroten b) door ex-ambtenaren ruim-schoots te voorzien van obscene voordelen en privileges; c) door het belasten en verduisteren van hulpgoederen bestemd voor de slachtoffers van de aardbeving; d) door het omzeilen van de regels ter bevoordeling van partij-ziekenhuizen waarvan de partij-leiders enorme hoeveelheden aandelen bezitten.
Mocht u slechts één van de bovenstaande redenen aanwijzen, dan heeft u het mis. Het juiste antwoord is: al het bovenstaande. - Sujeev Shakya

Gezien de corrupte achtergrond van de politieke partijen in het land, kan men gerust stellen dat de enige reden waarom het maanden duurt voordat er een Nationale Restauratie Autoriteit is ingesteld, het vele geld is dat donoren voor wederopbouwprojecten toezegden. Internationale donoren hebben meer dan $ 4 miljard toegezegd voor de wederopbouw. Daarnaast heeft de overheid ongeveer $ 700 miljoen vrijgemaakt voor het huidige fiscale jaar. De partijen zijn erop gefocust om het wederopbouwfonds voor politieke doeleinden te gebruiken in plaats van te zorgen voor een eerlijke uitvoering van de projecten.
De situatie is het slechtst op lokaal niveau. Zonder gekozen vertegenwoordigers in de kantoren van de Village Development Committee, knooppunten van plaatselijke instanties, verkeren de lokale overheden welbeschouwd al dertien jaar eigenlijk in disfunctionele staat. - Bhadra Sharma


Zoals in zo vele Aziatische en Afrikaanse landen hoef je maar om je heen te kijken en je ziet een heel andere aardbeving gaande: een youthquake. Hoeveel sneller zou de herbouw in Nepal gaan als jongeren niet voor werk naar het buitenland hoefden om bijvoorbeeld een pronkerig stadion te bouwen of de volgende, hoogste toren ter wereld. Wat als ze, zoals eeuwenlang, in eigen dorp aan de slag zouden kunnen?
Een land kan zich niet ontwikkelen door alleen maar haar arbeidskrachten te exporteren. Elke dag vertrekt een groter aandeel van de beroepsbevolking naar het buitenland op zoek naar werk dan dat in Nepal de arbeidsmarkt betreedt, namelijk 1800 vs 1400.
Dit heeft het algemene ontwikkelingsproces verstoord en geresulteerd in sociaal-economische problemen die in de toekomst van Nepal ongewenste consequenties kunnen hebben. - Rajesh Gautama

Want hoe zou de corrupte politieke garde zich houden als vijf miljoen eenheden testosteron huiswaarts keerden? Hoe stabiliseer je een land waar 4,6 miljoen boven de zestien jaar geen ‘burgerschap certificaat’ hebben of kunnen verkrijgen?
Het burgerschap certificaat is het primaire identiteitspapier en vormt de basis voor het verwerven van andere documenten als het inschrijven op de kiezerslijst, het registreren van een huwelijk, het kopen of verkopen van land en zelfs het openen van een bankrekening. - Post Report
Ook het inschrijven van een kind voor hogere school of universiteit is problematisch.

Ten eerste kan het de jongeren van de Tarai radicaliseren en leiden tot gewapend geweld in de regio; ten tweede kan de separatistische agenda momentum te krijgen, wat leidt tot de eis voor een aparte natie in plaats van alleen een autonome provincie zoals deze nu luidt; en ten slotte kan er etnisch geweld uitbarsten tussen de Pahadis (bergbewoners) en de Madhesis (Tarai bewoners). - Seema Pandey

De Indiase politicus Prakash Verma drong er bij zijn regering op aan om een duidelijk standpunt in te nemen betreffende de eeuwenoude, doch nu gespannen relatie met Nepal en de initiatieven die genomen zijn om deze crisis op te lossen. Hij voegde eraan toe dat de Indiase regering de soevereiniteit van Nepal dient te respecteren.
‘Betekent dit alles dat we bijbedoelingen hebben met onze schijnbare goede gebaren?’ vroeg Verma zich af. Hij waarschuwde de regering om maatregelen te treffen voordat de huidige Madhes-beweging overgaat in de handen van radicalen. - Post Report

Voor een ieder die bezorgd is over de toekomst van Nepal zou dit een wake up call moeten zijn. De winterkou zal de glimlach verdrijven van de onschuldige gezichten in de door de aardbeving verwoeste heuvels van Nepal; mensenhandel kan toenemen en meer jongeren zouden kunnen migreren naar de Golfstaten en als het van kwaad tot erger wordt, kan Nepal als land zomaar worden doorgestreept.
Om dergelijke desastreuze gevolgen te voorkomen, is het dus noodzakelijk Nepal te helpen normaliseren. Hiervoor moet de Indiase regering haar arrogantie afwerpen terwijl de Nepalese regering zich dient te verzoenen met haar volk. – Atul K Thakur, Indian writer

In de derde, volledig herziene herdruk in 2016 van Nepal, nieuwe wegen in de Himalaya, komt de Belgische journalist Nick Meynen tot de volgende veronderstellingen en conclusies:
Het verhaal dat de politieke elite in Nepal verspreidt, is dat stoute broer India jaloers is op de nieuwe Nepalese grondwet: daarom voerde India een blokkade in en daardoor hebben de arme Nepalezen geen benzine meer. Veel Nepalese media en westerlingen die van Nepal houden, nemen dat verhaal klakkeloos over.
……..
Het verspreide verhaal is dan ook een enge en gekleurde versie van een veel complexer probleem. Om te beginnen klopt het niet dat India een blokkade organiseerde, dat waren ontevreden Nepalezen. De schade die de blokkade aanricht, is wel zo klaar als een klontje. Ruim 3 miljoen kinderen komen door de blokkade medicijnen tekort. Zo n 800.000 mensen worden door die nieuwe muur onder de armoedelijn geduwd. Zeker 220.000 jobs verdwenen.
Door het gebrek aan brandstof is half Nepal bezig met het kappen van bomen. Experts beweren eensgezind dat de economische en humanitaire schade in Nepal die van de aardbeving al heeft overtroffen. Dé vraag is dan ook: waarom? Waar komt dit vandaan en waar gaat dit naartoe?
…….
Meteen na de afkondiging van de grondwet op 20 september 2015 begonnen grote groepen de grensovergangen met India te blokkeren en vrachtwagens tegen te houden, onder meer door’ stenen te gooien. Zo werd India bezorgd over de veiligheid van de Indiase chauffeurs, waarna de invoer stokte en de pompen droogvielen.
……..
Maar een gedeelde geografie blijft een sterke verbindingsfactor. Weinig landen kennen zo’n fel contrast tussen een hete subtropische laagvlakte en een veel koelere en steile bergomgeving als Nepal. Dé vraag is dan ook eerder waarom dat statische geografische gegeven pas in 2015 zo fel aan de oppervlakte kwam. De groeiende sociale polarisering werd al beschreven, maar ook dat volstaat niet als verklaring voor de plotse escalatie in 2015.
De details van de nieuwe grondwet dragen wél bij tot de verklaring. Alle maatregelen in die grondwet leiden tot een daling van de politieke vertegenwoordiging van de Madhesi en de Tharu en van hun toegang tot burgerrechten. Als voorlopige eindresultaat de revoluties van 1990 en 2006, de oorlog van 1996 tot 2006 waar veel Madhesi in meevochten en drie opstanden van de Madhesi (2006, 2007 en 2015), is dat een enorme bron van frustratie.
Een hele generatie Madhesi ziet een leven van marginalisering voor zich ... en een groot deel sterft nog liever bij het blokkeren van de grens dan zich daarbij neer re leggen. De reden waarom de toestand in 2015 ontplofte, is de poging de Nepalese elite uit de hoge klasse en het gebergte om het onrecht te verdiepen en te verankeren in de grondwet.
……..
Maar het ene (een weinig waarschijnlijke buitenlandse agressie door India tegen Nepal) sluit het andere (binnenlandse agressie door Kathmandu tegen de Madhesi en de Tharu) niet uit. Het is geen of/of-verhaal.
Door de grondwet in het nadeel van de jMadhesi en de Tharu door te duwen, overspeelde Kathmandu zijn kaarten. In 2015 betaalde bet land cash met een alles lamleggende blokkade. En dat maakte ook grotere slapende honden in India wakker, waar de hindoenationalisten hoogdagen beleven. Het verhaal van het machtige India dat Nepal onder de knoet wil houden of zelfs deels veroveren, is maar één gekleurde versie van een veel complexer verhaal. Het is een verhaal dat de Nepalese overheid uitkomt, maar geen verhaal dat een goede basis vormt om de huidige patstelling te begrijpen.
…….
Dat wordt in het rijke Westen nog onvoldoende begrepen. Zelfs als we het Nepalese platteland bezoeken, kijken we meestal niet verder dan de vaak mooie zeepbel rond de trekroutes. We ontmoeten die paar procent Nepalezen die van het toerisme profiteert en er belang bij heeft om vriendelijk tegen je te zijn. We kruisen de stedelijke en Engelstalige elite die kansen krijgt, merken hoe vriendelijk en warm de bevolking is en denken dat het leven er toch goed moet zijn. ‘Wat zijn ze hier toch zo gelukkig’, is een opmerking die ik vaak hoor als ik een groep door de bergen gids.
Maar wie na tien jaar oorlog, de verkiezingsoverwinning van de maoïsten en de opstand van de Madhesi nog altijd in het sprookje van Shangri-La gelooft, die negeert al dan niet bewust de enorme frustratie die bij de bevolking leeft. Hoe graag wij ook ter compensatievan de harde realiteit op het thuisfront in het bestaan van Shangri-La willen geloven, Nepal is niet het paradijs op aarde. Het is een prachtig land bevolkt door veel fantastische mensen die helaas nog vastzitten in een oneerlijk systeem.
Zie ook Nepal 2018: Drie jaar na dato
Zie ook: Nepal